OSMANLI'DA İLKLER DAĞILMA

OSMANLI'DA İLKLER
  5. Osmanlı Dağılma Dönemi
•   Osmanlıda Fransız İhtilalinden etkilenerek çıkan ilk milliyetçilik isyanıdır.(1804)
•   padişahın yetkileri ilk defa ayanlarla imzalanan Sened-i İttifakla sınırlandırılmıştır. (1808II.Mahmut)
•   Osmanlı devleti ilk denge siyasetini Fransa’nın Mısırı işgali sırasında uyguladı .(1798)
•   Ruyada ilk defa donanmasını Fransa’nın Mısırı işgali sırasında boğazlardan geçirmiştir.
•   Azınlıklara ilk imtiyazlar Bükreş Antlaşması (1812)ile Sırplara verilmiştir.
•   Osmanlılarda bağımsızlığını kazanan ilk azınlık Yunanlılardır.(Edirne Antlaşması 1829)
•   boğazlar ilk defa Hünkar iskelesi (1843)antlaşması ile sorun olmuştur.
•   boğazlar ilk kez Londra Antlaşması (1841) uluslar arası bir statüye sahip olmuştur.
•   Padişahın yanında ilk defa otorite olarak ayanlar kabul edilmiştir .
•   İngilizlere ilk kapitülasyonlar III. Murat devrinde(1578) verildi. Balta Limanı Antlaşması (1838) ile yaygınlaşmıştır.
•   Kapitülasyonların kaldırılması ilk defa Paris Antlaşmasında görülmüştür.
•   İlk resmi gazete takvim-i Vekayi adıyla II.Mahmut tarafından çıkarıldı.(1831)
•   nüfuz sayımı ilk defa 2.MAHMUD ZAMANINDA YAPILMIŞTIR .(1813-ASKERİ AMAÇLI)
•   Tımar sistemi ilk defa II.Mahmut zamanında kaldırılmıştır.
Müsadere (mallara el koyma) usulü ilk kez II.Mahmut tarafından kaldırılmıştır.
•   Polis örgütünün temelleri ilk defa II.Mahmut zamanında atılmıştır.
•   Orta öğretim kurumları ilk defa II. Mahmut zamanında kurulmuştur.
•   İlk öğretim ilk defa II. Mahmut zamanında zorunlu hale getirilmiştir
•   İlk posta örgütü II. Mahmut zamanında kurulmuştur
•   İltizam sistemi ilk defa ıslaha fermanı ile kaldırılmıştır
•   ilk defa tercüme odası ve yabancı dil okulu II. Mahmut zamanında açılmıştır
•   Devlet memuru yetiştiren okullar ilk defa II. Mahmut zamanında kurulmuştur
•   Yurt dışında ilk defa II. Mahmut zamanında öğrenci gönderilmiştir
•   kılık kıyafette ilk değişiklik II. Mahmut tarafından yapılmıştır
•   padişah kendi üzerinde bir gücün varlığını ilk defa Tanzimat fermanı ile tanımıştır (1839)
•   Osmanlılarda ilk kağıt para kaime adıyla Abdülmecit tarafından bastırılmıştır (1844)
•   ilk demir yolu hattı Tanzimat döneminde yapılmıştır (1866)
•   telgraf ilk defa Tanzimat döneminde kullanılmaya başlamıştır (1854)
•   ilk telgraf okulu Tanzimat döneminde açılmıştır
•   laik kanunlar ilk defa Tanzimat ile orta çıkmıştır
•   ilk demir yolu hattı Tanzimat döneminde kurulmuştur (İzmir- aydın hattı)
•   askerlik ilk defa ıslahat fermanı ile bir bedele bağlanmıştır (1856)
•   Osmanlı toprak bütünlüğü ilk defa kırım savaşında (1854) sonra imzalanan Paris antlaşması (1856) ile Avrupalı devletlerin garantisi altına alınmıştır
•   kız öğrenciler ilk kez Tanzimat döneminde okullara alınmıştır
•   Osmanlı devleti ilk dış borcu kırım savaşı (1856) sırasında İngilizlerden almıştır (Abdülmecit dönemi)
•   öğretmen okulları ve mülkiyet mektebi ilk defa Tanzimat döneminde açılmıştır.
•   Osmanlı devleti ilk defa Paris antlaşması (1856)ile Avrupa devleti kabul etmiştir.
•   İlk Osmanlı Anayasası Mithat Paşa bakanlığında bir komisyon tarafından hazırlanmış ve II.Abdülhamit tarafından ilan edilmiştir.(kanun-i esasi-1876)

OSMANLI'DA İLKLER GERİLEME

OSMANLI'DA İLKLER
  4- Osmanlı Gerileme Dönemi
•   Osmanlı devleti ilk defa Pasarofça anlaşması (1718) ile Avrupa’dan geri kaldığını kabul etmiştir.
•   Avrupa örnek alınarak yapılan ıslahatlar ilk defa Lale Devrinde yapılmışlardır.
•   Mimaride ilk kez Avrupa tarzında eserler Lale devrinde inşa edilmiştir.
•   İlk kültürel ıslahatlar 3. Ahmet döneminde yapılmıştır.
•   Avrupa’ya ilk defa Lale devrinde elçiler gönderilmiştir.
•   İlk Osmanlı matbaası İbrahim Müteferrika tarafından kurulmuştur. (1727) (ilk teknik yenilik)
•   Matbaada basılan ilk eser Vankulu adlı lügattir.
•   İlk defa 18. yy da Avrupa’dan askeri uzmanlar getirilmiştir.
•   İlk resmi devlet matbaası 3. Selim döneminde kurulmuştur.
•   İlk kağıt ve kumaş fabrikası Lale Devri’nde inşa edilmiştir.
•   İtfaiye örgütü (tulumbacılar) ilk defa Lale Devri’nde kurulmuştur.
•   İlk çiçek aşısı lale devrinde yapılmıştır
•   İlk geçici elçilikler lale devrinde kurulmuştur
•   Avrupai tarzda ilk askeri ıslahatlar 1. Mahmut döneminde yapılmıştır
•   İlk mühendis okulu 1. Mahmut döneminde kara mühendis hanesi adında kuruldu(1731)Avrupa tarzında açılan ilk okuldur
•   İkinci mühendis okulu 3. Mustafa tarafından deniz mühendis hanesi adıyla kurulmuştur(1773)
•   Kapitülasyonlar ilk defa 1. Mahmut tarafından sürekli hale getirilmiştir. (1740)
•   3. Mustafa döneminde ilk iç borçlanma başlamıştır.
•   İlk defa halkı Türk ve Müslüman olan toprak Küçük kaynarca anlaşması ile kaybedilmiştir. (Kırım)
•   Halifelik kurumunun siyasi bir antlaşmada ilk defa kullanılması Küçük kaynarca Antlaşmasında oluşmuştur.(Son olarak Uşi Antlaşmasında olmuştur.)
•   Rusya’nın Akdeniz’e (sıcak denizlere) açılma imkanı elde ettiği ilk antlaşma Küçük kaynarcadır.
•   Sürat topçuları ocağı ilk defa II. Murat döneminde kurulmuştur.
•   Ortodoksların kuruculuğu ilk kez Küçük Kaynarca ile Ruslara geçmiştir.
•   I.Mahmut döneminde ilk kez Avrupalı birisinin (humbaracı Ahmet paşa )tecrübesinden faydalanarak ıslahat yapılmıştır.
•   Ruslar Küçük Kaynarca ile ilk kez iç işlerimize karışmaya başladılar.
•   Osmanlı Küçük Kaynarca ile ilk defa tazminat ödedi.
•   Rusya ilk kapitülasyonlar küçük Kaynarca antlaşması ile ödemiştir.(1774)
•   Ulu efe alım satım ilk defa I.Abdülhamit tarafından yasaklanmıştır.
•   Avrupa orduları örnek alınarak hazırlanan ilk ordu Nizam-ı Cedit Ordusudur.
•   Avrupa’da ilk daimi elçilikler III.Selim zamanında açılmıştır.
•   Fransızca ilk defa III.Selim döneminde devletin resmi dili olarak ilan edilmiştir.
•   ilk Fransız tercüme bürosu III. Selim tarafından kurulmuştur.
•   Nizam-ı cedit orduları ilk zaferlerini Akkada Napolyon’a karşı kazanmışlardır. 

OSMANLI'DA İLKLER DURAKLAMA

OSMANLI'DA İLKLER
3- Osmanlı Duraklama Dönemi  
•   Osmanlı Devleti’nin doğuda en geniş sınırlara ulaştığı antlaşma Ferhat Paşa antlaşmasıdır. (1590-İran)
•   Şehzadelerin sancağa gönderilmesi uygulaması ilk defa 1. Ahmet zamanında
•   Kafes usulü ilk defa   1. Ahmet zamanında uygulanmaya başlanmıştır.
•   Divan örgütü ilk defa 2. Mahmut tarafından kaldırılıp yerlerine bakanlıklar kurulmuştur.
•   Osmanlı Devleti’nin batıda en geniş sınırlara ulaştığı anlaşma Bucaş anlaşmasıdır. (1672-Lehistan)
•   Osmanlı Avrupa karşısındaki üstünlüğünü Zitvatoruk savaşı (1606) ile kaybetmiştir.
•   Yeniçeri ocağının bozulmaya başladığının fark edildiği ilk savaş Hotin savaşıdır.
•   Yeniçeri ocağını kaldırmaya çalışan ilk padişah Genç Osman’dır.
•   Şeyhülislam’ın yetkilerini ilk kısıtlayan Osmanlı padişahı 2. Osman’dır.
•   Başkenti İstanbul’dan Anadolu’ya  taşımayı düşünen padişah 2. Osman dır
•   Sosyal alanda ıslahat yapan ilk Osmanlı padişahı 2. Osman’dır(saray dışından evlenerek)
•   Devletin kötüye gidiş nedenlerini araştırarak ilk defa rapor hazırlayan Koçi Beydir
•   İsyan sonucu öldürülen ilk padişah 2. Osman (genç Osman) dır
•   İlk Osmanlı bütçesi tarhuncu Ahmet paşa tarafından hazırlanmıştır
•   Asayişi sağlamak amacıyla ilk defa sokağa çıkma yasağı çıkaran padişah 4. murattır
•   Osmanlı devletinin ilk defa uzun bir kuşatma ardından fethettiği yer Girit’tir
•   Osmanlı denizciliği Girit’in fethinden sonra Avrupa karşısında üstünlüğünü kaybetmeye başlamıştır
•   Osmanlı devletinin Avrupa karşısında taarruz gücünü kaybettiği ilk savaş 2. viyana kuşatmasıdır.
•   Günümüzdeki Türk-İran sınırı ilk kez Kasr-ı Şirin anlaşması (1639) ile çizilmiştir.
•   Çeşitli şartlar öne sürerek Sadrazam olan ilk kişi Köprülü Mehmet Paşa’dır.
•   İlk Osmanlı-Rus ittifakı İstanbul anlaşmasıdır. (1724)
•   Osmanlı devletinin Ruslarla imzaladığı ilk anlaşma Bahçesaray anlaşmasıdır. (1638)
•   Osmanlı devleti ilk defa Karlofça (1699) ve İstanbul anlaşması (1700) ile toprak kaybetmiştir.
•   Ordunun başında sefere çıkan son padişah 2. Mustafa’dır.
•   Osmanlıların kaybettiği ilk beylik Erdel Beyliğidir.
•   Osmanlı topraklarının paylaşıldığı ilk uluslar arası anlaşma Karlofça anlaşmasıdır.

OSMANLI'DA İLKLER YÜKSELME

OSMANLI'DA İLKLER
2- Osmanlı Yükselme Dönemi
•   Osmanlı devleti ilk defa tam merkeziyetçi devlet özelliğini Fatih döneminde kazanmıştır.
•   Osmanlı Devleti’nin doğuda imzaladığı ilk antlaşma Amasya Anlaşması’dır. (1555-İran)
•   Havan topu ilk kez İstanbul’un fethinde kullanılmıştır.
•   Vezirler ilk defa Fatih zamanında kul sistemi ile seçilmeye başlandılar.
•   Kubbealtı vezirleri ilk defa Fatih döneminde atanmıştır.
•   Osmanlı Devleti’nin ilk yazılı kanunları Kanunname-i Ali Osman dır.
•   Balkanların fethini tamamlayan ilk padişah Fatih Sultan Mehmet’tir.
•   Fatih kanunnamesi Osmanlıların ilk yazılı kanunlarıdır.
•   Osmanlı’nın ilk altın parasını Fatih bastırmıştır.
•   İlk kapitülasyonlar Fatih tararından Venediklilere verilmiştir.
•   Sadrazamlar ilk defa Fatih zamanında divana başkanlık etmeye başladılar.
•   İpek yolu Fatih’in Kırım’ı fethetmesiyle ilk defa Osmanlı denetimine geçmiştir.
•   İlk defa klasik Türk- Osmanlı mimari tarzı uygulanmıştır.
•   Fatih döneminde Karadeniz ilk defa Türk Gölü haline gelmiştir.
•   Dünyada yivli-setli topraklar ilk defa 2. Beyazid zamanında yapılmıştır.
•   Yeniçerilerin ilk isyanı 2. Murat döneminde Fatih’in ilk hükümdarlığı sırasında meydana gelmiştir. (Buçuktepe isyanı)

OSMANLI'DA İLKLER KURULUŞ

OSMANLI'DA İLKLER
Osmanlı Devleti, 13. yüzyıl sonlarından 20. yüzyılın ilk çeyreğine değin varlığını sürdüren Türk devleti. Anadolu'da kurulmuş, sınırları tarihi boyunca çok değişmekle birlikte en geniş döneminde bugünkü Arnavutluk, Yunanistan, Bulgaristan, Yugoslavya, Romanya ye Akdeniz'in doğusundaki adaları, Macaristan ve Rusya'nın bazı kesimlerini, Kafkasya, Irak, Suriye, Filistin ve Mısır'ı, Cezayir'e kadar tüm Kuzey Afrika'yı ve Arabistan'ın bir bölümünü kapsamıştır.
1-Kuruluş Dönemi
İlk Osmanlı padişahı Osman bey’dir
•   Osmanlıların ilk başkenti söğüttür
•   Osmanlılarla Bizans’ın yaptığı ilk savaş Koyunhisar savaşıdır
•   Aşiretten beyliğe geçiş ilk defa Osman Bey döneminde olmuştur
•   Osmanlılardan beylikten devlete geçiş ilk defa Orhan Bey zamanında gerçekleşti
•   İlk Osmanlı müderrisi Kayserili Davuttur
•   İlk Osmanlı veziri Alaaddin Paşa dır
•   İlk Osmanlı kadısı Karamanlı Dursun Fakih’tir
•   Osmanlılarda ilk vakıf Orhan Bey zamanında kurulmuştur
•   İlk divan teşkilatı Orhan Bey zamanında kurulmuştur
•   İlk düzenli orduyu Orhan Bey kurmuştur(yaya ve müsellem)
•   İlk defa Orhan Bey zamanında donanmaya sahip olundu
•   İlk Osmanlı medresesi Orhan Bey zamanında İznik’te kurulmuştur
•   Osmanlılar Rumeli’ye ilk defa Orhan Bey in kardeşi Süleyman paşa ile geçmiştir
•   İlk Osmanlı tersanesi Karamürsel de Orhan Bey tarafından kurulmuştur
•   Rumeli’ye ilk geçiş Çimpe kalesinin alınmasıyla gerçekleşmiştir
•   Osmanlıların Rumeli deki ilk üssü Çimpe kalesidir
•   İlk Osmanlı parası Osman Bey tarafından bastırılmıştır
•   Osmanlılara katılan ilk beylik Karesioğullarıdır
•   Anadolu Türk birliğini sağlama faaliyetleri ilk defa Orhan Bey döneminde başlamıştır